عکس العمل سریع در هنگام وقوع آتش سوزی به قدری مهم است که لحظه‌ای غفلت می‌تواند تلفات زیادی را به همراه داشته باشد. از این رو طراحی ابزارهایی که بتوانند در همان لحظات اولیه حریق را شناسایی کرده و به ساکنین اطلاع دهند، ضروری به نظر می‌رسد. این ابزارها که امروزه آن را با نام آشکارساز حریق یا دتکتور می‌شناسیم، یکی از اجزای اساسی سیستم اعلام حریق است. این دتکتورها که معمولا به رنگ سفید توسط شرکت‌های سازنده در بازار عرضه می‌شوند، انواع مختلفی دارند. در این مقاله از وبلاگ نیکوکار می‌خواهیم به معرفی دتکتور حرارتی و تمام موارد مربوط با این آشکار ساز بپردازیم.
اگر مسئول ساخت ساختمانی با رعایت تمام موارد ایمنی هستید، بهتر است با خواندن این مقاله دانش خود را در مورد این نوع دتکتور افزایش دهید.
اساس کارکرد دتکتورهای حرارتی چگونه است؟
آشکارسازهای حرارتی با توجه به انواع آن‌ها نسبت به افزایش دما یا درجه خاصی از دما و یا هر دو آن‌ها حساس هستند و در صورتی که یکی از این شرایط به وجود بیاید، فعال شده و اعلام حریق می‌کنند.
انواع دتکتور حرارتی در چند گروه قرار می‌گیرد؟
آشکارساز حرارتی ثابت: این نوع دتکتور نسبت به درجه خاصی از دمای از قبل تعریف شده برای آن حساس است (مثلا 55 درجه) و با رسیدن دمای محیط به این مقدار، فعال شده و شروع به آلارم دادن می‌کند. آشکارساز حرارتی ثابت یک کلید و دو فلز دارد که ضریب انبساطی دو فلز با یکدیگر متفاوت است. وقتی درجه حرارت به میزان تعریف شده می‌رسد، کلید خم شده و منحنی شکل می‌شود و پس از آن کلید قطع شده و آلارم آغاز می‌شود.
کاربرد دتکتور حرارتی ثابت برای مکان‌هایی با افزایش سریع دما (آشپزخانه، آزمایشگاه) بوده و در مکان‌هایی که نوسان دما در آن‌ها زیاد است کاربرد کمی دارد. لازم به ذکر است این دتکتور با برچسب آبی نشان داده می‌شود.
آشکارساز حرارتی افزایشی: این دتکتورها نسبت به افزایش دما حساس هستند و زمانی که افزایش بیشتر از میزان تعیین شده باشد دتکتور فعال می‌شود. دتکتورهای افزایشی دو حسگر دما دارند که یکی از آن‌ها در داخل محفظه بسته قرار دارد و تحت تاثیر تغییرات محیطی نیست و دیگری در ارتباط مستقیم با محیط بوده و تحت تاثیر تغییرات دما قرار می‌گیرد. با افزایش دما حسگر محیطی تحریک شده و تعادل دو حسگر به هم می‌خورد و در نتیجه دتکتور فعال می‌شود. برای فعال شدن این نوع آشکارساز حرارتی میزان افزایش دما باید 6 تا 8 درجه در دقیقه باشد.
تفاوت دتکتور حرارتی ثابت و افزایشی چیست؟
|
مبنای مقایسه |
دتکتور حرارتی افزایشی |
دتکتور حرارتی ثابت |
|
قابلیت اطمینان |
متوسط |
بالا |
|
سرعت عملکرد |
بالاتر |
پایین‌تر |
|
هشدار کاذب |
کم |
بسیار کم |
|
نیاز به نگهداری |
کم |
حداقل |
آشکارساز حرارتی کابلی یا خطی: همان‌طور که از اسم این آشکارساز پیداست، این نوع دتکتور به صورت یک کابل است که پایش حرارت در سر تا سر طول کابل انجام می‌شود. نام دیگر این نوع دتکتور، کابل حرارتی است.
کاربرد دتکتور حرارتی کابلی برای مکان‌هایی است که در آن‌ها محدودیت نصب وجود دارد. همچنین این نوع دتکتور برای محیط‌های غبارآلود، آلوده، مرطوب و اماکنی که در آن‌ها امکان خوردگی شیمیایی وجود دارد، به کار می‌رود. از دتکتور خطی در پله برقی، تونل و ترانس برق استفاده می‌شود.
آشکارساز حرارتی خطی چه مزایایی دارد؟
مهمترین مزیت این دتکتورها توانایی کارکرد آن‌ها در شرایط سخت مانند رطوبت و آلودگی است،که این موضوع احتمال هشدار کاذب را کاهش می‌دهد. از طرفی دیگر این آشکارسازها نیازی به نگهداری و تمیز کردن ندارند و در نهایت یکی دیگر از مزیت‌های دتکتورهای خطی این است که اگر در یک نقطه حرارت بالا رود فعال شده و اعلام خطر می‌کنند.
انواع دتکتور حرراتی خطی:
این نوع دتکتور در دو نوع دیجیتال و آنالوگ در بازار عرضه می‌شود که در ادامه به توضیح هرکدام اشاره می‌کنیم:
دتکتور خطی آنالوگ: این دتکتور 4 عدد سیم دارد که 2 تای آن سنجش مقاومت و 2 تای دیگری استمرار مقاومت را در طول مدار بررسی می‌کنند. به این صورت که با افزایش دما، مقاومت کاهش یافته و در نتیجه جریان عبوری افزایش می‌یابد و با افزایش جریان دتکتور فعال می‌شود.
دتکتور خطی دیجیتال: این دتکتور 2 سیم دارد که هردوی آن‌ها کار سنجش پیوستگی مقاومت و تشخیص حریق را بر عهده دارند. به این صورت که وقتی یک نقطه از سیم به دمای خاصی می‌رسد، روکش کابل آب شده و بین دو سیم اتصالی کوتاه به وجود می‌آید و در نتیجه دتکتور فعال می‌شود.
در نصب دتکتورهای حرارتی باید به چه نکاتی توجه کنیم؟
- میزان پوشش دهی دتکتور حرارتی حداکثر 5.3 متر است.
- فاصله دو دتکتور حرارتی نباید از 7.5 متر بیشتر باشد.
- میزان مساحتی که تحت پوشش دتکتور حرارتی قرار می‌گیرد از 56 متر مربع بیشتر نیست.
- در راهروهایی که عرض کمی دارند دتکتورهای حرارتی می‌توانند در فاصله 10.6 متری از یکدیگر نصب شوند.
- ارتفاع نصب دتکتورهای حرارتی ثابت و افزایشی به ترتیب 7.5 و 9 متر است.
- فاصله دتکتور حرارتی از دیوار باید از 50 سانتی‌متر بیشتر باشد.
- در اماکنی که از مشتقات کاغذ استفاده می‌شود حداقل یک دتکتور حرارتی باید در هر زون نصب شود.
- در مکان‌هایی که رطوبت وجود دارد از دتکتور حرارتی نباید استفاده شود و یا دتکتورها حداق در فاصله 3 متری هم نصب شوند.
- دتکتور حرارتی به دلیل اختلال الکتریکی نباید در نزدیکی لامپ فلورسنت نصب شود.
- دتکتور حرارتی در نزدیکی راه هوایی نباید نصب گردد.
- دتکتور حرارتی باید حداقل حدود 50 میلی‌متر از سقف فاصله داشته باشد.
- در صورت نصب این دتکتورها اگر در سقف تیرهای افقی وجود داشته باشد آن‌ها را باید زیر تیرک‌ها نصب کرد و نصب میان تیرک‌ها مجاز نیست.
- این دتکتورها نباید در محیط‌هایی که دمای آن کمتر از صفر درجه سانتی گراد و یا بیش از 50 درجه سانتی گراد است، نصب شوند.
قیمت دتکتور حرارتی به چه عواملی بستگی دارد؟
قیمت دتکتور حرارتی با توجه به برند، و نوع دتکتور متفاوت است. به عنوان مثال دتکتورهای افزایشی و ثابت از یک برند دارای قیمت‌های متفاوتی هستند. قیمت این محصول مانند سایر تجهیزات آتش نشانی تحت تاثیر عواملی مانند کیفیت قطعات، کشور سازنده، داشتن یا نداشتن تاییدیه‌های آتش نشانی و جهانی، کشور سازنده و سایر عوامل قرار می‌گیرد.
دتکتور حرارتی از کجا بخریم؟
صنایع فلزی نیکوکار، عرضه کننده انواع تجهیزات آتش نشانی در تهران است. شما برای خرید انواع دتکتور و سایر تجهیزات می‌‌توانید از طریق شماره‌های 02166973956 و 09356407035 با متخصصان این مجموعه تماس بگیرید و اطلاعات لازم را در مورد محصول مورد نظر خود جویا شوید.