امروزه کمتر ساختمانی بدون پارکینگ احداث می‌شود. آپارتمان‌های مسکونی موظف هستند که مطابق قانون به ازای تعداد واحدها، پارکینگ نیز در نظر بگیرند. فروشگاه‌ها، مراکز اداری و تجاری نیز برای ارائه خدمات بهتر به مراجعه‌کنندگان باید حتما پارکینگ نیز احداث کنند. به دلیل قیمت بالای زمین، کمتر پیش می‌آید که از فضای باز برای احداث پارکینگ استفاده شود. به همین دلیل پارکینگ‌ها در زیربنای اصلی ساختمان در طبقه همکف و زیر زمین ساخته می‌شوند. ضوابط و استانداردهای مختلفی برای طراحی پارکینگ‌ها وجود دارند. ضوابط آتش نشانی پارکینگ در بین مهم‌ترین آن‌ها قرار می‌گیرد. در مقاله حاضر قصد داریم به بررسی قوانین و مقررات آتش نشانی پارکینگ بپردازیم. تا پایان با ما همراه باشید.
ضوابط آتش نشانی پارکینگ
سازمان آتش نشانی برای احداث پارکینگ‌ها به خصوص پارکینگ‌های طبقاتی ضوابط و استانداردهای زیادی را در نظر گرفته است. سازندگان موظف هستند که کلیه این قوانین و مقررات را در زمان احداث پارکینگ رعایت کنند. مجموعه این ضوابط آتش نشانی پارکینگ در سه قسمت قابل دسته‌بندی هستند که عبارت‌اند از:
- طراحی پارکینگ
- نصب سیستم کشف و اعلام حریق
- نصب سیستم اطفا حریق
لازم است که هر یک از موارد سه گانه فوق را به صورت جداگانه بررسی کنیم. علاوه بر این ضوابط، استانداردهای ویژه‌ای در زمینه تهویه پارکینگ‌ها در نظر گرفته شده است. در بخش مربوط به طراحی پارکینگ، اشاره مختصری به موضوع تهویه پارکینگ‌ها خواهیم کرد. رویکرد ما در بررسی ضوابط آتش‌نشانی پارکینگ اشاره موردی به برخی از قوانین اساسی است که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم. مراجع اصلی ما در بیان مطالب بعدی نیز عبارت‌اند از:
- مبحث سوم مقررات ملی ساختمان (حفاظت از ساختمان‌ها در مقابل حریق)
- استاندارد NFPA
1. ضوابط آتش نشانی پارکینگ؛ طراحی
ضوابط آتش نشانی پارکینگ مربوط به طراحی پارکینگ را می‌توان در دو بخش معماری و تهویه مطبوع دسته‌بندی کرد. نکات مهمی که باید در این خصوص حتما مد نظر داشته باشید، عبارت‌اند از:
معماری پارکینگ
- برای مدیریت بهتر پارکینگ لازم است که هر طبقه از آن به چند زون یا بخش مجزا تقسیم شود.
- در صورتی که مساحت پارکینگ از 2000 متر مربع بیشتر باشد، باید حداقل 2 راه خروجی با فاصله مشخص در آن تعبیه شود. هر یک از راه‌ها باید مجهز به پلکان باشند. استفاده از آسانسور یا پله برقی در حداقل یکی از آن‌ها ضروری است.
- نقاط خروجی پارکینگ باید به گونه‌ای طراحی شوند که موجب بازگشت جریان دود به درون پارکینگ نشوند.
- در طراحی پارکینگ‌ها باید مسیرهای لازم برای دسترسی خودروهای آتش‌نشانی به بخش‌های مختلف پارکینگ لحاظ شود. به عنوان مثال نباید با ساخت سردرب‌های خاص باعث جلوگیری از تردد خودروهای آتش‌نشانی شد.
- مصالح بکاررفته در ساخت پارکینگ باید حداقل به مدت یک ساعت در برابر حریق مقاوم باشند.
- عرض راه‌روها برای تردد افراد در پارکینگ‌ها باید حداقل 92 سانتی‌متر باشد.
- از هیچ نقطه از پارکینگ افراد برای دسترسی به پلکان فرار نباید فاصله‌ای بیش از 120 متر را بپیماند.
- شیب رمپ پارکینگ باید کمتر از 15 درصد اعمال گردد.
- عرض رمپ پارکینگ‌ها باید حداقل 3.5 متر باشد.
تهویه مطبوع پارکینگ
- برای تهویه مکانیکی پارکینگ از فن‌های محوری با راندمان بالای 80 درصد استفاده می‌شود.
- فن‌های مورد استفاده در پارکینگ باید از نوع مقاوم در برابر آتش سوزی باشند. به این معنی که حداقل به مدت 1 ساعت در برابر حرارت 300 درجه سلسیوس مقاومت کنند.
- سیستم‌های تهویه مطبوع باید مجهز به حسگر منواکسید کربن باشند تا در صورت بالارفتن غلظت آن، سرعت تخلیه دود و ورود هوای تازه افزایش پیدا کند. غلظت منواکسید کردن در پارکینگ به هیچ عنوان نباید از سطح 50 PPM در مدت زمان 30 دقیقه فراتر رود.
- تعداد فن‌های مورد استفاده در پارکینگ باید به حدی باشد که در صورت خراب شدن نیمی از آن‌ها راندمان مجموعه فن‌ها کمتر از 50 درصد نشود.
- سرعت هوا در هر طبقه از پارکینگ به طور متوسط نباید از 2 متر بر ثانیه بیشتر باشد. این کار باعث می‌شود تا از گسترش حریق در زمان کوتاه در بخش‌های مختلف پارکینگ جلوگیری شود.
- کانال‌های انتقال هوا در پارکینگ باید در برابر حرارت تا دمای 800 درجه سلسیوس مقاوم باشند.
- حداکثر سرعت هوا درون کانال‌ها نباید بیش از 12 متر بر ثانیه باشد.
- سیستم‌های تهویه مکانیکی باید از سوی برق اضطراری پشتیبانی شوند تا در صورت قطع جریان برق به کار خود ادامه دهند.
2. ضوابط آتش نشانی پارکینگ؛ نصب سیستم کشف و اعلام حریق
نصب سیستم‌های کشف و اعلام حریق در پارکینگ اهمیت زیادی در کنترل به موقع آتش سوزی‌های احتمالی دارد. معمولا در پارکینگ‌ها از دتکتورهای دودی برای شناسایی حریق استفاده نمی‌شود؛ چرا که سطح آلایندگی در پارکینگ‌ها به خصوص پارکینگ‌های بزرگ، زیاد است. همین مسئله باعث می‌شود که دتکتورهای دودی در تشخیص آتش سوزی دچار اشتباه شوند. بنابراین برای رعایت ضوابط آتش نشانی پارکینگ معمولا به سراغ دتکتورهای حرارتی می‌روند. این دسته از دتکتورها برای شناسایی آتش سوزی نسبت به حرارت زیاد حساس هستند.
ضوابظ آتش نشانی پارکینگ در نصب سیستم‌های کشف و اعلام حریق عبارت‌اند از:
- دتکتورها باید در مکان‌هایی نصب شوند که جت هوا باعث اختلال در تشخیص به موقع حریق از سوی آنان نشود. به همین دلیل نباید این تجهیزات را در امتداد جت فن‌ها درون پارکینگ نصب کرد.
- کلیه سیم‌کشی‌های سیستم کشف و اعلام حریق باید به مدت حداقل 2 ساعت در برابر حرارت با دمای 900 درجه سلسیوس مقاومت کنند.
3. ضوابط آتش نشانی پارکینگ؛ نصب سیستم اطفا حریق
اطفای حریق یکی دیگر از موضوعات کلیدی است که باید در احداث پارکینگ‌ها حتما مد نظر قرار بگیرد. نباید منتظر ماند تا نیروهای آتش نشانی به موقعیت برسند و عملیات اطفای حریق را انجام دهند. بلکه راه حل درستی اطفای حریق در همان مراحل ابتدایی شکل‌گیری آتش‌سوزی است. این ایده اثرگذاری به مراتب بیشتری دارد و جلوی وارد شدن خسارت‌های مالی و جانی سنگین را می‌گیرد. اطفای حریق در پارکینگ به دو روش دستی و خودکار (اسپرینکلر) انجام می‌گیرد. ضوابط آتش نشانی پارکینگ مربوط به این سیستم‌ها را در دو بخش زیر بررسی می‌کنیم.
اطفای حریق دستی
- برای خاموش کردن آتش‌سوزی به صورت دستی لازم است از کپسول‌های آتش‌نشانی از نوع پودری استفاده شود.
- جانمایی کپسول‌های آتش‌نشانی باید به گونه‌ای باشد که همه افراد به راحتی بتوانند آن‌ها را پیدا کرده و بردارند. (نصب در ارتفاع 1 تا 1.5 متری از سطح زمین)
- فاصله قرارگیری دو کپسول آتش نشانی در پارکینگ نباید از 15 متر بیشتر باشد.
- کپسول‌های آتش‌نشانی 6 کیلوگرمی بهترین انتخاب برای پارکینگ‌ها هستند.
- جعبه آتش‌نشانی متصل به شبکه آبرسانی در طبقات مختلف پارکینگ باید نصب شود.
- جعبه‌های آتش‌نشانی باید در نزدیکی ورودی و خروجی پارکینگ‌ها قرار گیرند.
- در ورودی پارکینگ‌های طبقاتی باید شیر هیدرانت برای استفاده نیروهای آتش‌نشانی نصب شود.
اطفای حریق خودکار
- اولویت در استفاده از اسپرینکلرهای سقفی به عنوان سیستم اطفای حریق خودکار پارکینگ است.
- فاصله بین هر دو نازل اسپرینکلر باید بین 6 تا 12 فوت در نظر گرفته شود.
- اسپرینلکرها باید نزدیک سقف اجرا شوند تا احتمال آسیب دیدن آن‌ها در زمان آتش‌سوزی کاهش یابد.
کلام پایانی
ضوابط آتش نشانی پارکینگ را در این مقاله با هم مرور کردیم. نکته مهمی که باید در پایان این مطلب اشاره کنیم، آن است که در خرید تجهیزات پارکینگی به خصوص سیستم‌های کشف و اعلام حریق، از محصولات یک برند واحد استفاده کنید. چرا که بارها مشاهده شده سیستم‌های برندهای مختلف با یکدیگر سازگاری نداشته و در زمان‌های لازم دچار اختلال در عملکرد خود شده‌اند. فروشگاه نیکوکار مجموعه‌ای از برترین تجهیزات آتش نشانی پارکینگ را برای عرضه در اختیار شما مشتریان عزیز قرار داده است. ضمنا می‌توانید برای مشاوره و دریافت راهنمایی بیشتر با ما تماس بگیرید.